uszczelki kurków kulowych w sieciach gazowniczych
W sieciach i instalacjach gazowych gazu wysoko-metanowego wysokiego i średniego ciśnienia jako elementy odcinające występują zawory kulowe.
Z punktu widzenia funkcji spełnianych przez zawór najistotniejszym elementem jest uszczelnienie kuli stanowiące główny element zabezpieczenia szczelności zamknięcia.
W konstrukcji zaworów kulowych w chwili obecnej wyróżniamy następujące rodzaje uszczelnień :
W powyższych rysunkach uszczelnieniem pierwotnym jest uszczelka zaznaczona czerwonym trójkątem i na fotografii czarnym paskiem uszczelnieniem wtórnym powierzchnia zaznaczona czarną linią pod uszczelką pierwotną.
Rozpatrując uszczelnienia zaworu kulowego i mając możliwość wyboru ,należy rozważyć od jakich czynników zależy zastosowanie takich lub innych uszczelek.
Dokonując wyboru zaworu kulowego i jego uszczelnień powinno się rozważyć następujące główne kwestie:
Z punktu widzenia funkcji spełnianych przez zawór najistotniejszym elementem jest uszczelnienie kuli stanowiące główny element zabezpieczenia szczelności zamknięcia.
W konstrukcji zaworów kulowych w chwili obecnej wyróżniamy następujące rodzaje uszczelnień :
- PMSS - SOFT - Uszczelka miękka z materiłu typu NBR, VITON osadzona w siedzisku z metalicznym pierścieniem spełniającym warunki PMSS (Soft)
- HARD - Uszczelka twarda z materiału typu PTFE, NYLON osadzona w siedzisku z metalicznym pierścieniem spełniającym warunki PMS (Hard)
- HARD - Uszczelka twarda z materiału typu PTFE, NYLON osadzona w siedzisku metalicznym bez ochrony spełniająca warunki Prim.Hard
- METAL x METAL - Metaliczne siedziska z pierścieniem uszczelniającym metalicznym
- HARD - siedziska wykonane z podstawowych materiałów PTFE+C,NYLON, EPDM i inne
- PMSS - Miękkie uszczelnienia z ochroną metaliczną spełniający warunki Primary Metal Secundary Soft - siedzisko metaliczne z pierścieniem uszczelniającym miękkim NBR, PMSS - SOFT - VITON. W kierunku przepływu gazu umieszczony pierwszy pierścień metaliczny służący do ochrony miękkiej uszczelki, który przy wysokich ciśnieniach staje się elementem uszczelniającym razem z miękkim uszczelnieniem, które jest w zaciśnięte w rowku siedziska .. Jest to jedyny wariant, gdzie siedzisko nie ulega uszkodzeniu pod wpływem zanieczyszczeń po spawaniu jak i zanieczyszczeń znajdujących się w gazie . To rozwiązanie zabezpiecza 100% szczelność przez cały okres eksploatacji zaworu bez potrzeby doszczelniania pastą (co wiąże się z wysokimi i ciągłymi kosztami w trakcie eksploatacji).
- HARD - Metaliczne z pierścieniem uszczelniającym twardym PTFE, NYLON, PEEK z ochroną metaliczną spełniający warunki PM SHard Hard twardy materiał uszczelnień w/w typu jest bardzo skłonny do uszkodzeń typu rysy, rowki (co w przypadku miękkiego NBR nie powstaje). Skutkuje to tym, że zawór traciszczelność i jest konieczne doszczelnianie pastą .materiał PTFE, NYLON, EPDM, i inne tego typu nigdy nie będą posiadały własności uszczelniających i fizycznie odpornych na uszkodzenie, jakie posiadają materiały w postaci specjalnych gum typu NBR. Używane są do ropy. Do gazu tylko tam gdzie nie jest potrzebna szczelność zaworu.
- HARD - Metaliczne siedziska z pierścieniem uszczelniającym twardym PTFE, NYLON,bez ochrony spełniający warunki tylko Prim HardDla gazu o stopień gorsza wersja od grupy 2. Siedziska są bez ochrony . Rozwiązanie stosowane dla czynników petrochemicznych takich jak benzyna, olej napędowy, oraz innych czystych cieczy (woda).
- METAL x METAL - Rozwiązanie stosowane dla małych średnic (przeważnie DN 10-DN 50).Uszkodzenie powierzchni metalicznych twardymi elementami ze spawania powoduje nieszczelności, ale zagrożenie jest mniejsze niż dla twardych uszczelnień typu PTFE.
- HARD - Siedziska nie metalowe wykonane z podstawowych materiałów PTFE+C, NYLON, EPDM i inne.
W powyższych rysunkach uszczelnieniem pierwotnym jest uszczelka zaznaczona czerwonym trójkątem i na fotografii czarnym paskiem uszczelnieniem wtórnym powierzchnia zaznaczona czarną linią pod uszczelką pierwotną.
Rozpatrując uszczelnienia zaworu kulowego i mając możliwość wyboru ,należy rozważyć od jakich czynników zależy zastosowanie takich lub innych uszczelek.
Dokonując wyboru zaworu kulowego i jego uszczelnień powinno się rozważyć następujące główne kwestie:
- czystość gazu płynącego przez instalację w rozumieniu stopnia występowania zanieczyszczeń mechanicznych jak: pyły i żużle przetopionych elektrod i otulin, końcówki elektrod, drobne i małe elementy blach i rur, piasek i kwarcyty o różnym stopniu granulacji
- skład chemiczny gazu w szczególności zawartość siarki i ropopochodnych
- skoki prędkości płynącej strugi gazowej
- ciśnienie robocze gazu i jego temperatura